दिपेन्द्र यादव/इनरुवा – सुनसरी जिल्लाको भोक्राहा नरसिंह गाउँपालिका वडा नम्बर ७ मा कृषकहरूको लागि एक महत्वपूर्ण कदम उठाउँदै ५० प्रतिशत अनुदानमा पावर स्प्रे मेसिन वितरण गरिएको छ। वडाध्यक्ष बौवालाल यादवले साना किसानहरूलाई लक्षित गर्दै यो अनुदान वितरण गरेका हुन्। यस कार्यक्रम अन्तर्गत १५० जना किसानहरूले पावर स्प्रे मेसिन प्राप्त गरेका छन्, जसले उनीहरूको कृषि कार्यलाई थप सुलभ र प्रभावकारी बनाउन मद्दत पुर्याउनेछ।
वडाध्यक्ष यादवले चालू आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को नीति तथा कार्यक्रममा किसानहरूको लागि पावर स्प्रे मेसिन खरिद गर्न बजेट विनियोजन गरेका थिए। उनले गाउँघरका साना तथा निम्न वर्गका किसानहरूको आर्थिक स्थिति सुधार्न र कृषि कार्यलाई प्रोत्साहित गर्न यो कदम चालेका हुन्। किसानहरूले पहिलो पटक अनुदानमा पावर स्प्रे प्राप्त गर्दा उनीहरूमा उत्साह र उमंग देखिएको छ।
पावर स्प्रे मेसिन वितरणको प्रभाव
पावर स्प्रे मेसिन वितरणले कृषकहरूको लागि ठूलो सहयोग पुर्याएको छ। परम्परागत रुपमा मैन्युअल स्प्रे गर्ने किसानहरूको समय र श्रम बर्बाद हुने गरेको थियो। अब, पावर स्प्रे मेसिनको प्रयोगले उनीहरूको कार्य द्रुत र प्रभावकारी बन्नेछ। यसले कृषकहरूलाई फसलको उत्पादकत्व वृद्धि गर्न मद्दत पुर्याउनेछ र उनीहरूको आर्थिक स्थितिमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउनेछ।
किसानहरूले पावर स्प्रे मेसिनलाई विभिन्न तरकारी, फलफूल, र अन्य खेतीमा कीटनाशक र अन्य रसायन छर्न प्रयोग गर्नेछन्। यसले उनीहरूको फसललाई रोग र कीटबाट बचाउनेछ र उत्पादनमा गुणस्तरीयता कायम राख्न मद्दत गर्नेछ। साथै, मेसिनको प्रयोगले श्रमिकहरूको कमी भएका ठाउँमा पनि कृषकहरूलाई फाइदा पुर्याउनेछ।
कृषि क्षेत्रको चुनौतिहरू
नेपाल कृषिप्रधान देश भएता पनि खेती–किसानी कहिल्यै सम्मानित पेसा बन्न सकेको छैन। कृषकहरूले प्रायः आर्थिक समस्याहरूको सामना गर्नुपर्दछ र सरकारी सहयोगको कमीका कारण उनीहरूलाई विभिन्न कठिनाइहरू झेल्नु पर्ने हुन्छ। कृषि क्षेत्रको विकासमा राज्यले पर्याप्त ध्यान नदिएकोले कृषकहरूको आयस्तर सुधार्न कठिनाइ भइरहेको छ। यो अवस्था समाधान गर्न राज्यले कृषि क्षेत्रमा थप लगानी र आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गर्न आवश्यक छ।
सरकारी नीतिहरू र कृषकहरूको अवस्था
नेपालमा कृषि क्षेत्रको विकासका लागि विभिन्न सरकारी नीतिहरू र कार्यक्रमहरू भएता पनि तिनीहरूको कार्यान्वयनमा समस्याहरू रहेको छ। कृषकहरूलाई आवश्यक पर्ने साधनसामग्री र प्राविधिक ज्ञानको अभावका कारण उनीहरूको उत्पादनमा असर पर्ने गरेको छ। सरकारले कृषि क्षेत्रको समग्र विकासका लागि दीर्घकालीन नीतिहरू बनाउनुपर्दछ र तिनीहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्न आवश्यक छ।
वडाध्यक्ष यादवले यो कदम चालेर स्थानीय कृषकहरूको आर्थिक स्थितिमा सुधार ल्याउने प्रयास गरेका छन्। यो प्रयास अन्य स्थानिय तहका लागि पनि प्रेरणादायी हुन सक्छ। किसानहरूले पावर स्प्रे मेसिनको सही उपयोग गरेर आफ्नो उत्पादनमा वृद्धि गर्न सक्छन् र यसले उनीहरूको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउनेछ।
भविष्यका सम्भावनाहरू
यदि सरकार र स्थानिय तहहरूले कृषकहरूको हितमा यस्ता कदम चालिरहे भने, नेपालको कृषि क्षेत्रमा सकारात्मक परिवर्तन देखिन सक्छ। कृषकहरूको आर्थिक स्थितिमा सुधार आउनेछ र उनीहरूको जीवनस्तरमा वृद्धि हुनेछ। कृषि क्षेत्रलाई सम्मानित पेसा बनाउनका लागि राज्यले उचित नीतिहरू बनाउने र तिनको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्ने आवश्यकता छ।
यस प्रकारका कार्यक्रमहरूले कृषकहरूको मनोबल बढाउने र उनीहरूलाई प्रोत्साहित गर्नेछ। कृषकहरूले पावर स्प्रे मेसिनको प्रयोग गरेर आफ्नो फसलमा गुणस्तरीयता कायम राख्न सक्छन् र उत्पादकत्व वृद्धि गर्न सक्छन्। यसले नेपालको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा कृषि क्षेत्रको योगदानलाई अझै वृद्धि गर्नेछ र मुलुकको आर्थिक विकासमा सहयोग पुर्याउनेछ।
**निष्कर्ष**
भोक्राहा नरसिंह गाउँपालिका वडा नम्बर ७ मा पावर स्प्रे मेसिन वितरणको यो कदमले स्थानीय कृषकहरूमा नयाँ उत्साह र उमंग ल्याएको छ। यो कदम अन्य स्थानिय तहका लागि पनि प्रेरणादायी हुन सक्छ। नेपालमा कृषि क्षेत्रको विकासका लागि राज्यले थप ध्यान दिने हो भने कृषकहरूको आर्थिक स्थिति सुधार हुनेछ र देशको समग्र विकासमा सहयोग पुर्याउनेछ। राज्यले दीर्घकालीन नीतिहरू बनाउने र तिनको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्ने हो भने नेपालको कृषि क्षेत्रमा सकारात्मक परिवर्तन देख्न सकिन्छ।
Discussion about this post