सुनसरी । सुनसरी जिल्लाको धरान उपमहानगरपालिकामा अब फोहोरबाट ग्याँस र मल उत्पादन गर्न थालिएको छ ।
फोहोरबाट बायो ग्याँस र मलसमेत उत्पादन गर्ने गरी धरान–६ पानबारीमा निर्माण गरिएको फोहोर प्रशोधन केन्द्रको मङ्गलबार प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले उद्घाटन गरेका छन् । कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री देउवा, मेयर तिलक राईलगायतले उत्पादित ग्याँस र मलको अवलोकन गरेका थिए । प्रधानमन्त्री देउवा केहीक्षण टेम्पोमा पनि बसेका थिए ।
भेन्चर वेष्ट टु इनर्जीले धरान उपमहानगरपालिका–६ स्थित पानवारीमा प्रशोधन केन्द्र बनाएको हो । धरान उपमहानगरपालिकाको फोहोरलाई व्यवस्थापन गर्दै फोहोरबाट ग्यास र मल उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिएर सो केन्द्र निर्माण गरिएको वैकल्पिक उर्जा प्रवद्र्धन केन्द्रका डा. मधुसुदन अधिकारीले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार नेपालकै पहिलो शहरी फोहोर व्यवस्थापनमा निजी सार्वजनिक साझेदारी अवधारणाअनुसार निजी क्षेत्रबाट स्थापित आयोजना हो । यसको क्षमता दैनिक ३० टन रहेको र फोहोर प्रशोधन केन्द्रबाट दैनिकरुपमा करिब १ हजार किलोग्राम जैविक ग्याास, करिब ५ सय किलोग्राम जैविक मल तथा करिब १० हजार लिटर तरल मल उत्पादन हुने कार्यकारी निर्देशक विपुल पाण्डेले जानकारी दिए ।
हाल ५० जनाले रोजगारी मेत पाएको र यो केन्द्र पूर्णरुपमा सञ्चालनमा आएपछि यसमा करिब ८० जनाले प्रत्यक्ष, अप्रत्यक्ष रोजगारी पाउने उनले जानकारी दिए । सो केन्द्रबाट उत्पदित जैविक ग्याँसलाई शुद्धिकरण गरी कम्पोज नेचुरल ग्याँसको रुपमा धरानमा रहेका तीनपाङ्ग्रे सवारी साधन (टेम्पो) मा प्रयोग गरिने उनले जानकारी दिए । ‘धरानमा करिब ३ सयवटा टेम्पोमा सिलिण्डरसहितको एक किटको जडानपश्चात हाल सञ्चालनमा नै रहेका पेट्रोलबाट सञ्चालित टेमपोमा सो प्रयोग गर्न सकिनेछ’, उनले भने ।
उनका अनुसार सो ग्याँसलाई टेम्पोमा रहेको सिलिण्डरमा हाल्नका लागि आवश्यक सामग्रीको निर्माण कार्य पनि धरान–७ भोटेपुलमा सम्पन्न भइसकेको उनले जानकारी दिए । उनका अनुसार सो ग्याँसको प्रयोगले दैनिक करिब १५ सयदेखि २ हजार लिटर पेट्रोल आयात प्रतिस्थापन गर्नेछ । जसको बजारमूलय करिब १० करोड रुपैयाँको आयात कम हुनेछ ।
परियोजनाका इन्जिनियर विवेक अग्रवालले २० वर्षपछि धरान उपमहानगरपालिकालाई हस्तान्तरण गर्ने गरी प्रशोधन केन्द्र निर्माण भएको बताए । यसमा उपमहानगरको कुनैपनि लगानी नभएको उनले जानकारी दिए ।
कम्पनीले पानवारीमा एक बिघा दुई कट्ठा जमिन खरिद गरेर प्लान्ट स्थापना गरेको हो । सम्झौताअनुसार प्रालिले २० वर्षपछि प्रशोधन केन्द्रको सम्पूर्ण सम्पत्ति उपमहानगरलाई हस्तान्तरण गर्नुपर्नेछ । यो प्लान्ट सञ्चालनमा आएपछि धरानको फोहोर मैलाको दीर्घकालीन व्यवस्थापन हुने धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख तिलक राई बताउँछन् ।
गत वैशाखदेखि नै सञ्चालनमा आउने भनिए पनि सरकारी प्रक्रियामा ढिलाइले समय लम्बिएको परियोजनाका इन्जिनियर अग्रवालले बताए । उनका अनुसार २४ करोडको परियोजनाको लागत कोरोनाका कारण २६ करोड पुगेको छ ।
प्रशोधन केन्द्रबाट उत्पादित ग्यास धरानमा चलिरहेका टेम्पोहरूमा प्रयोग हुने उनले बताए । उनका अनुसार हिमालयन पेट्रोल पम्प नजिकै खहरे खोलाको छेउमा रिफिल स्टेसन बनाइएको छ ।श्रोतःसप्तकोशी अनलाइन
Discussion about this post